' चिऊताई '


आज वर्ल्ड sparrow डे ... सकाळी फेसबुकनीच  सांगितलं. लगेच कांतेयनी काढलेल्या या फोटोंच कोलाज सुद्धा बनवलं. राहून राहून एक मात्र जाणवलं या sparrow पेक्षा 'चिऊताई' शब्दातच जास्त गोडवा आहे नाही. कितीतरी वेळ चिऊताई या शब्दाभॊवती मन असंच रेंगाळलं आज.

आपली लहानपणी पक्षी या शब्दाशी पहिली ओळख बहुदा चिऊताई हा शब्द ऐकून आणि तिला पाहूनच झाली ना .. अंगणात दाणे वेचणारी चिऊताई तेव्हा इतकी दुर्मिळ नक्कीच नव्हती. चिऊ काऊ च्या गोष्टी ऐकतच कितीतरी वेळा आईने मऊ भात भरवला आणि बाबाच्या कडेवर बसून कितीतरी वेळा अंगणातील चिऊताई आपण पाहिली. कितीही मोठे झालो तरी चिमणी पेक्षा 'चिऊताई' शब्दच ओठांतून जास्त बाहेर पडला.

घास भरवताना आई गोष्ट सांगायला सुरवात करायची..  एकदा काय होतं, मोठा पाऊस येतो आणि काऊच घर वाहून जातं . मग तो येतो चिऊताई कडे  'चिऊताई चिऊताई दार उघड'. ती म्हणते 'थांब माझ्या बाळाला आंघोळ घालू दे ' हा चिऊ काऊ चा संवाद प्रत्येक घरी ऐकू येणारा ..

या गोष्टींत चिऊताई पिलू झोपेपर्यंत दार उघडतंच नाही आणि कावळा मात्र दार वाजवत राहतो. पिलाला भात भरवू दे , त्याला अंघोळ घालू दे , त्याला टिटपावडर करू दे, त्याला कपडे घालू दे , त्याला अंगाई गाऊ दे, त्याला झोपवू दे अशी कारणं सांगून दार न उघडणारी चिऊताईच आपल्याला जास्त भावते. तिच्यातील प्रेम, वात्सल्य , माया बहुदा आपल्यातही झिरपते... व म्हणूनच या चिऊताईच्या गोष्टी आपण पुढे आपल्या पिलालाही सांगतो  आणि  चिऊताईच्या गोष्टीचा हा प्रवास पुढे असाच चालू राहतो.

दूर गेलेल्या आपल्या पिलांना साद घालणाऱ्या आईचं मन, अवती भोवती त्यांचा कोलाहल नाही म्हणून खिन्न झालेलं मन  गदिमांनी आपल्या काव्यातून व्यक्त करतांना त्यांना 'चिमण्यांनो' म्हणून आर्त साद घालून काय सुरेख व्यक्त केलंय ...

"या चिमण्यांनो परत फिरा रे घराकडे अपुल्या,
जाहल्या तिन्ही सांजा जाहल्या
दाही दिशांनी आतां येईल अंधाराला पूर,
अशा अवेळी असू नका रे आई पासून दूर
चूक चूक करिते पाल उगाच, चिंता मज लागल्या
अवतीभवती असल्यावाचून कोलाहल तुमचा
उरक न होतो आम्हा , आमुच्या कधीच कामाचा
या बाळांनो या रे लवकर वाटा अंधारल्या ..... "

खरंच प्रत्येक घरात असणारा हा चिमण्या पाखरांचा चिवचिवाट आपल्या घरट्याला घरपण देत असतो...


एकूण काय तर या चिऊताईनी आपल्याला खरंच खूप आठवणी दिल्या आहेत आणि या निमित्ताने त्या आज परत गोळा झाल्या , इतकंच....